Deze keer een blog over een vraag uit de praktijk. Een cliënt geeft aan dat een werknemer zich ziek heeft gemeld. Deze melding komt een dag na een negatief functioneringsgesprek met de betreffende werknemer. Onze cliënt heeft zijn twijfels bij de plotselinge ziekmelding van zijn werknemer en vraag welke juridische mogelijkheden er zijn wanneer de werkgever twijfelt aan het arbeidsverzuim.

Verplichting om mee te werken aan de re-integratie

Meewerken aan re-integratie is een verplichting voor zowel de werkgever als de werknemer. De werkgever dient een arbodienst in te schakelen om de re-integratie van de werknemer te begeleiden. De werknemer dient zoveel mogelijk mee te werken aan de re-integratie. Onderdeel hiervan is het meewerken aan een consult van de bedrijfsarts, het verstrekken van correcte informatie aan de werkgever en bijvoorbeeld andere passende werkzaamheden oppakken.

Het inschakelen van een bedrijfsarts/arbodienst

Uit de arbeidsomstandighedenwet volgt dat de werkgever een beleid moet hebben met betrekking tot het ziekteverzuim van zijn werknemers. Het is voor de werkgever aan te raden om hierbij advies in te winnen van een arbodienst. Meestal is de arbodienst onderdeel van de ziekteverzuimverzekering.

De eerste stap voor de werkgever is aldus om de ziekmelding zo snel mogelijk door te geven aan de verzuimverzekeraar. De verzuimverzekeraar zal vervolgens een bedrijfsarts inschakelen om een consult in te plannen met de werknemer. Een bedrijfsarts is gespecialiseerd in het beoordelen van een ziektebeeld in verhouding met de functie van een werknemer. U dient als werkgever een grote terughoudendheid in acht te nemen met betrekking tot het zelf benaderen van de zieke werknemer door bijvoorbeeld bij het huis van uw werknemer langs te gaan.

Het inschakelen van een recherchebureau

Er zijn werkgevers die wat zwaarder geschut wensen in te zetten wanneer zij twijfelen aan de arbeidsongeschiktheid van de werknemer, bijvoorbeeld door het inschakelen van een recherchebureau.

In de wet is niets opgenomen over het inschakelen van een recherchebureau door een werkgever. Van belang bij het inschakelen van een recherchebureau zijn de Wet bescherming persoonsgegevens en de Wet particuliere beveiliging.

In de rechtspraak zijn meerdere gevallen terug te vinden waarin de rechter heeft geoordeeld over de mogelijkheden van het inschakelen van een recherchebureau door een werkgever.

Een tweetal voorbeelden:

1. Een werknemer heeft zich ziek gemeld. De bedrijfsarts wordt ingeschakeld, welke tot het oordeel komt dat de werknemer gedeeltelijk arbeidsongeschikt is. Uit het deskundigenoordeel blijkt vervolgens dat de werknemer 100% arbeidsongeschikt is, zoals de werknemer stelt. De werkgever nodigt de werknemer vervolgens uit voor een gesprek op kantoor. De werknemer weigert te komen waarop de werkgever een recherchebureau inschakelt om de werknemer te volgen in zijn dagelijkse leven. Op basis van het rapport van het recherchebureau stopt de werkgever de loonbetaling. De werknemer start een kort geding om het loon te vorderen.
   De rechter oordeelt dat er op basis van het deskundigenoordeel geen reden was voor de werkgever om de loonbetaling stop te zetten. Het inschakelen van een detectivebureau door de werkgever wordt dan ook als een inbreuk op het privéleven van de werknemer gezien welke niet gerechtvaardigd kon worden door objectieve redenen.

2. In deze kwestie heeft de werknemer zich ziek gemeld. De werkgever twijfelt aan de ziekmelding van de werknemer. In plaats van een bedrijfsarts in te schakelen, schakelt de werkgever een recherchebureau in. De werkgever twijfelt op basis van de foto’s van het recherchebureau aan de arbeidsongeschiktheid van de werkgever en stopt de loonbetaling. De werknemer vordert loonbetaling bij de rechter.

De rechter geeft aan dat het niet aan de werkgever is om te oordelen over de arbeidsongeschiktheid van een werknemer. Wanneer de werkgever twijfelt over de arbeidsongeschiktheid dient hij zich tot de bedrijfsarts te wenden. De werkgever heeft dit niet gedaan. De rechter oordeelt dat de werkgever het recherchebureau niet had mogen inschakelen.

Bij de beoordeling van de vraag of de werkgever gerechtigd was een recherchebureau in te schakelen neemt de rechter in ogenschouw of er “voldoende objectieve en genoegzame redenen zijn om voor het laten uitvoeren van een rechercheonderzoek een inbreuk te maken op het privéleven van de werknemer”.

Andere omstandigheden die van belang zijn, zijn onder andere: de aard van de tip die de werkgever ontvangt (komt deze van een betrouwbare bron?, wat is de informatie die genoemd wordt in de tip?), de aanwezigheid van andere middelen voor de werkgever om de feitelijke informatie boven tafel te krijgen, de periode waarin de observaties worden verricht, de personen op wie de observaties zich hebben gericht (enkel de werknemer of ook andere personen?), de locatie waarvan de observaties hebben plaatsgevonden (openbare weg of eigen terrein).

Afhankelijk van het antwoord op deze vragen zal de rechter moeten afwegen of het inschakelen van een recherchebureau door de werkgever als passend en proportioneel wordt beoordeeld.

Conclusie

Als werkgever heeft u een aantal adviseurs welke u kunt inschakelen wanneer u twijfelt aan de arbeidsongeschiktheid van uw werknemer. Wij adviseren zo spoedig mogelijk uw verzuimverzekering in te lichten en een bedrijfsarts in te schakelen. Indien u geen ziekteverzuimverzekering heeft, dan kunt u alsnog een bedrijfsarts inschakelen. Veelal brengt de bedrijfsarts een uurtarief in rekening. Heeft u een bedrijfsarts ingeschakeld en wenst u daarnaast een recherchebureau in te schakelen? Neem dan eerst contact op met een jurist om de eventuele gevolgen hiervan te bespreken. Zo voorkomt u een vervelende rechtsprocedure.

Welke producten zijn hierbij van belang?

1. Gedegen juridisch advies;
2. Een ziekteverzuimverzekering met daarbij een arbodienst;